Moda początków XX wieku

Moda z początków XX wieku była dziedziną nie tylko sztuki, ale również nowoczesnego przemysłu. Stworzenie tej gałęzi gospodarki to dzieło życia genialnego przedsiębiorcy i legendarnego projektanta mody Anglika Charlesa Fredericka Wortha (1826-1895).

Suknia wieczorowa, Worth, ok. 1872

W 1858 roku powołał do życia w Paryżu pierwszy na świecie Dom Mody. Jego działalność zorganizowana została w formie, która nie podlegała istotnym zmianom aż do ery mediów społecznościowych. Wczasach największego rozkwitu ten Dom Mody zatrudniał 1200 pracowników.

Charles Frederick Worth wprowadził m.in.:

–  projektowanie ubrania na wyłączność dla klientki,

–  sprzedaż gotowych ubrań dla mniej zamożnych pań, do figur których dopasowywano je na miejscu,  

–  sprzedaż wzorów w formie płóciennych wykrojów, które umożliwiały ich uszycie w domu lub przez krawcową,

–  pokazy ubrań na modelkach defilujących przed zaproszonymi gośćmi z towarzystwa,

–  system sprzedaży przez vendeuse, które miały nie tylko sprzedawać, ale przede wszystkim doradzać klientkom podczas zakupów, a także pilnować prawidłowego wykonania zlecenia; założenie było takie, że aby zaspokajać w jak największym stopniu potrzeby damy, vendeuse współpracowała ze ściśle określonym  gronem pań,

– wszywanie metek mających za zadanie potwierdzenie autentyczności ubrań, co było absolutną koniecznością ze względu na masowe kopiowanie wzorów Wortha,

–  wyłączność na produkcję określonych w umowie tkanin, ozdób do ubrań itp.

A także wylansował modę i snobizm na spotykanie się modnego towarzystwa w  jego atelier.

Dom mody obsługiwał takie klientki jak: Cesarzowe – austriacką Elżbieta (Sisi) i francuską Eugenię, królową Wiktorię i jej córki, caryce, Paulinę księżnę von Metternich, która była wyrocznią i ikoną mody II połowy XIX wieku, arystokratki, aktorki jak legendarna  Sarah Bernhardt, bogate damy z burżuazji. Stroje zamawiały także Amerykanki, które przyjeżdżały po nie do Paryża.

Damy na portretach Franza Xavera Winterhaltera noszą wspaniałe dzieła sztuki krawieckiej od Wortha.

Po I Wojnie Światowej pojawiły się inne domy mody, z którymi konkurował. Dom mody Wortha przestał funkcjonować w 1956 roku. 

Suknia wieczorowa, Jeanne Hallée, 1913–14
Płaszcz wieczorowy, C. G. Gunther’s Sons, 1914
Suknia popołudniowa, Jeanne Hallée, 1912